Prempeh College

Yizie Wikipiideɛ

Prempeh College e la gyamaa bee nem-yapaga ɔwtwsɔwwwwlsswawzaa secondary sakuuyari a ztdaba. A sakuuri ŋa be la Kumasi, yiri kpoŋ nan ne Ashanti Region, a Ghana paaloŋ poɔ. 1949 poɔ la ka Asanteman traditional authority, a British Colonial Government, Methodist Church Ghana aneŋ Presbyterian Church nan be Ghana paaloŋ poɔ fa waa ne aŋa sakuuri ŋa. Ashanti (Asantehene), Sir Osei Tutu Agyeman Prempeh II, nan da erɛɛ teŋpongɔ ka ba meɛɛ a sakuuri youri Ba da di ko aŋa sakuuri. Ba da e la matriculation kpoŋ a Kwame Nkrumah University of Science and Technology a 2004 youni neɛ poɔ., Ba da taa la biiri 441 aŋa saŋa neɛ, aneŋ biiri 296 a youni 2012 poɔ. A sakuuri da die la National Robotics kpeli bɔnɔ a youni 2013 aneŋ 2021. Ba da la die la Toyota Innovation Award a yie International Robofest World Championships a Michigan naŋ be USA paaloŋ poɔ.

Sakuuri Biiri Naŋ Yi A Sakuuri Ŋa[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  • Mohammed Abdul-Saaka, minista potuuro a ko a second republic insyd
  • Sam Adjei, physiciana
  • Samuel Yaw Adusei, Ashanti Regional Minista potuuro naŋ pari
  • Jot Agyeman, author, actor, playwright aneŋ media executive
  • Kwesi Ahwoi, Minista naŋ pari a ko Interior a Ghana poɔ.
  • Francis Amanfoh, diplomat
  • Abednego Feehi Okoe Amartey, Chancellor potuuro a ko University of Professional Studie
  • Joseph Amoah, sprinter a ko Ghana a 2019 World Athletics Championships naŋ da die a national men's 200 metres
  • Richard Twum Aninakwah, Justice a ko a Ghana Supreme Court a Ghana (2004–2008)
  • Edmund Owusu Ansah, bolly kmɛla
  • Yaw Appau, active Justice a ko Supreme Court a Ghana paaloŋ poɔ (2015–)
  • Kwame , Ghanaian soldier aneŋ pɔleteesa; aneŋ Minista naŋ pari a ko teŋkpama aneŋ Mineral Resources, Minista a ko Foreign Affairs, aneŋ Minista a ko Economic Planning Acheampong saŋa neɛ.

YƐlɛ Mine Naŋ E K'a Pare[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

A youni 1940s, poɔ la ka a British Colonial Government da bɔlɛ nvited Presbyterian aneŋ Methodist kiristo biiri naŋ taa sakuuri a Southern zone poɔ ka ba suŋ taa maali sakuuri a middle belt naŋ be Ghana a ko northern Ghana. 1948 youni neɛ poɔ la ka a by British modernist architects Maxwell Fry aneŋ Jane Drew da waa neɛ Prempeh College.

Akyaare neɛ Ashanti yɛlɛ kaŋɛ baŋ, Prempeh College da die la o tigiri a February 5, 1949, saŋa neɛ Major C. O. Butler, naŋ da e chief commissioner a ko Ashanti,

Ba da bɔɔla ka ba gɔɔrɛ daba a ɛiŋ Agriculture, Mining, Forestry, Architecture, Engineering aneŋ Building poɔ.

A college yɛlɛ zɔɔ la ka ba daahi biiri ka ba wa e scientists aneŋ technocrats naŋ ŋa suŋ ka a Gold Coast yɛlɛ gaa nɛmbitoori.

Yɛlɛ Meŋa A Sakuuri Naŋ Maali

Prempeh College e la sakuuri fara neɛ naŋ da die National Science and Maths Quiz a youni 1994 poɔ. A College da la die la a 2015, 2017 aneŋ 2021 Ghana National Science and Maths Quiz ka bɛla da vɛŋ ka a Sam youri dɔ a National Science and Maths Quiz poɔ. Prempeh College da la maalɛŋ die la Ghana National Debate kpɛlɛbɔ a youni 1997 anɛŋ 2004 poɔ. Prempeh College e la sekondary sakuuri fara naŋ be a Ghana aneŋ Africa paaloŋ poɔ a die a World Robofest a 2016 youni neɛ poɔ kyɛ barɛ China, Japan aneŋ paaloŋ jaaŋɛ.