Misterio de Elche

Yizie Wikipiideɛ

A Misterio de Elche (Spanish boɔlɔɔ: [misˈteɾjo ˈðe ˈeltʃe]), a naasaalaa  Mystery deɛne a Elche bee Elche Mystery deɛne ne a Catalan Misteri d'Elx  poɔ (Valencian boɔlɔɔ: [misˈtɛɾi ˈðɛʎtʃ]), e la  yipɔge gaŋgaa na yi a Middle Ages naŋ wulu a reenacts ne a  Vaareko Maariya soŋ dapare kpeɛbo yɛlɛ.

A deɛne ayi ŋa maŋ deɛ la yuoni zaa a August bebie pie ne anaare te ta o bebie pie ne anuu a Basilica de Santa María a Elche teŋɛ poɔ. A yuoni 2001 poɔ, UNESCO da yeli ka o poɔ la  noɔre yelkaama mine na poɔ,  kyɛ a yuoni 2008 poɔ la ka o da poɔ a yoe poɔ.

Yiibuzie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Sellɛ ayi la bebe kyaare ne a Misteri d'Elx maaloo. A o naŋ naŋ kɔɔre yeli ka o yi la 13th dakoroŋ na, ka Cristobal  Sanz la yeli ka a o yipɔge naŋ sɛge a teŋɛ piiluu a 17th dakoroŋ.  O naŋ da wa yeli a yelmeŋɛ ka o koŋ baŋ wuli o yiibuzie,  o yeli ka a noba na naŋ daŋ zeŋ a teŋɛ poɔ da di o a yuoni 1276 poɔ. O la poɔ la selloŋ kurɔ : a James I naŋ wa de a teŋɛ a yuoni 1276,  a noba naŋ kpeɛrɛ a teŋɛ da teɛ la taa ne teɛroŋ  kyaare ne a yelseɛlee naŋ maŋ e a deɛne a yi a daare na a Moors naŋ da de a teŋɛ.

A yuoni  1717 poɔ, José Antón, sɛre dire a Elche poɔ, meŋ saŋ la a yeluu  kyɛ meŋ poɔ yelseɛlɛ mine: a beaches waabo a Elche e la yelseɛlee gbɔre a yuoni 1266. A wuo na naŋ taa  a Vaaregɔ Maareya Dapare gaabo enfuoni ka o naŋ bebe wa tɔ zenɛ a basilica ne a Conueta, gbɛma naŋ wulu a sɛgere ne a yeltuuri a yieluŋ ne a deɛne. A selloo ŋa naŋ bebe a gɔɔrɔ a ba naŋ maala ka ba tɔɔ wa ŋmɛ gbɛre, Óscar Esplá (1886–1976), naŋ yeli ka a yuoni 1924 poɔ, o nyɛ la gbɛma 1266 naŋ wulu sagebo ko a deɛne. A gbɛma ŋa da be la  Elche Municipal Archives poɔ ane a zaa ka ba daŋ ba nyɛ a bee a yeli a yɛlɛ. A toma Esplá naŋ toŋ, ne o tɔna o naŋ waa maale maala, la maaleŋ kaa la a deɛne yiibuzie a 13th dakoroŋ na.

A yi a 19th dakoroŋ na baaraa yipɔge na da wa baaloŋ a Elche poɔ naŋ wa Zane l a deɛne, a o piiluu bebiri  da taa la nɔkpeɛne a yi 15th dakoroŋ. Pampana, gane baŋneba gyamaa naŋ yi ziere (literary, theatrical, musical, linguistics, iconographic, etc.)  sagɛɛ la o piiluu a 15 th dakoroŋ na soga, kyɛ ba pure a noba na naŋ daŋ zeŋ a teŋɛ yɛlɛ.

Buulu

A deɛne maŋ deɛ la a Basilica poɔ, ka a deɛne zie maŋ taa ziere gyamaa :

Dapare

A zokpoŋ naŋ be a basilica zaa zu, naŋ yɛlɛ ayi, o wulu a sagama ne ziere na ba daparɛɛ naŋ be. O na baŋ kure te la aŋa a pampana deɛne, aŋa a zikurɔ naŋ kɔɔre te ta ŋa yuomo 1530 naŋ wulu o naŋ naŋ bebe.

Cadafal

A zie ŋa la ka a deɛne yaga zie maŋ deɛ. A maŋ waa ŋmaa viiroo na kyɛ pɔge ne daare, o maŋ zege la a lɛ ka o pɔge a buŋ na naŋ bebe. A bebe la ka asrial mine maŋ nyɛ ka deɛdeɛmɛ maŋ leɛre ba bonsuuri  bee a maŋ bɔre kpɛ. O be la a dome ne a Dapare,kyɛ yaare ta a kooya a te tage a Sepulchre ne a shaft a Dapare dendɔre.

A Elche, a Cadafal e la yelbie a Quirante Santacruz, "Mary's area, naŋ taa  a zie na naŋ e o yoŋ zie, o yiri ne o buŋi. A be a Maareya maŋ nyɛ la puubu na zaa, a be la ka  daparɛɛ ne noba naŋ be teŋɛ maŋ laŋ kpeɛrɛ.

A yelbiri  "cadafal" saaŋɛɛ la a dasɛgerebɛ naŋ manne a yelseɛlɛ deɛne zie a ŋmendie naŋ muni gyamaa : dais bee zie deɛne naŋ maŋ deɛ.

Neɛ naŋ maala een

O e la ramp naŋɛ a Basilica aisle zu. O piile la a dendɔkpoŋ te ta a Cadafal; daare ayi naŋ be a lamboriŋ a zie na naŋ mare a nenmaale eemɛ zie kyɛ ka faara nyɛrɛ a ziere zaa.

O tɔna e la damannaa, kaapɔge o naŋ e o yoŋ naŋ zaa a pɔge a ŋmendie ne a ziere ba naŋ maŋ deɛnɛ. A yiiloŋ soba, a kyɛmmo zie la maŋ sage ka ba tuo yele yɛlɛ  ne a a teŋɛ ne ŋmekpoŋ, kyɛ wulu a sofaa neɛ zaa naŋ tuuro.

A deɛne poɔ, a neɛ na naŋ deɛnɛ a Maareya meŋ.maŋ tu la a sori ŋa, a yi a dendɔree a Cadafal, naŋ wulu o nyɛɛbo ko a kiristabiiri meŋɛ bammo ne a Yeezu a yi a o yeltuuri.

Yieluŋ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

A yieluŋ ko a deɛne taa la Vonsueta, a portmanteau a yelbie Consuetudine me Ordination.  A Manuscript yipɔge yeltuuri ŋa maŋ taa moɔlɔ a deɛne zie, yiele boma, ne deɛne zie boma naŋ kɔɔre te ta 1625

Deɛne[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

August bebie pie ne anaare maŋ a deɛne danweɛ soba  ba naŋ boɔlɔ La Vesprà ("The Vigil")maŋ deɛ la. A Feast of the Assumption zimaane, ba maŋ yeli ka a baaraa wagere la la ne a Dormition a pɔge soŋ, a be ka o seɛ maŋ gaa dapare kyɛ bare o eŋɛ ka be a pɔtuurebo maŋ konɔ zie

A August bebie pie ne anuu daare la deɛne ayi soba ba naŋ boɔlɔ La Festa ("The Feast") maŋ deɛ. O maŋ kaara la o uubu yɛlɛ, a vɛɛregɔ maareya soŋ daprare duobo ne o pɔge naa bemmo. O maŋ piile la gbɛlemɛ pie ne  "El Soterrar" ("The Interment"):  a zie ŋa eŋ maŋ e sori poɔ noba naŋ kyɔŋ ne a Maareya kuu enfuoni, a deɛdeɛmɛ, a noba naŋ ŋmeɛrɛ a boma maŋ ŋmɛ la La Festa yieluŋ

Deɛdeɛmɛ

A daagbole zaa taa lɛɛ te ta a Misteri, narebu gyamaa maŋ bebe ne yɛlɛ yaga maŋ erɛ la

A August bebie ayɔɔbo,  a nembɛrɛ die poɔ "la prova de veus" ("a kɔkɔrɛɛ tigire kaabo")  la maŋ e,  ka ba na ire ba naŋ naŋ na kyɛ a yieluŋ a Misteri poɔ. A ŋaa maŋ wulu laa Elche teŋɛ nembɛrɛ  kyɛ a ŋmedie eŋ naane maŋ soŋ a deɛne ne libie.

Gbɛlemɛ ayɔɔbo a zemaanee saga a August bebie pie daa "La prova de l'àngel" ("the test of the angel") maŋ e la a basilica poɔ. A ŋaa la ka a noba naŋ maala a yɛlɛ maŋ ire bibiiri na naŋ ba sagera a balloo,  ba naŋ seŋ ka ba bɔre kyɛ leɛ saa a aerial deɛne zie.

Extraordinary

A August 11–13, meŋ ba naŋ boɔlɔ "Assajos generals" bee extraordinary representations, maŋ nyɛ la eebo

Antisemitism

Ba yeli la a deɛne yɛlɛ a yi o naŋ wulu a Jews mine  yelfaare ne David Nirenberg naŋ sooroo ka ba sommo na ire a boma mine a deɛdeɛnemɛ Oberammergau yelboɔraa deɛne naŋ e  kyɛ deɛ a deɛne na, naŋ na saa Facebook poɔ a yuoni 2019, violates Facebook's hate-speech policy.

Meŋ la nyɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Oberammergau boɔbɔ deɛne

Sommo yiibuzie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]