Lefkara lace

Yizie Wikipiideɛ
Lefkaritiko or Lefkara lace

Lefkaritika or Lefkara Lace e la numaale lace a yi Pano Lefkara Cyprus paaloŋ poɔ.[1] O waaloŋ woree mine a Bɔrfɔ kɔkɔre poɔ la hemstitch, satin stitch fillings, needlepoint edgings, white, brown, ecru colours aneŋ geometric intricate tutaaloŋ.[2] a yuoni 2009 poɔ, a saaŋkompare tonoɔre lace-making ŋa meŋ da kpɛ la a Representative List of the Intangible Cultural Heritage poɔ.[1]

Dabaŋkoroŋ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Asproploumi, the type that preceded Lefkaritika
"Dantela Venis" ("Venice Lace") - "punto cyprioto"

Lefkaritika e la a embroidery waaloŋ parɛɛ bomaale boŋ kaŋa naŋ be a Cyprus, a te yi aŋa a fourteenth century saŋa zaa naŋ pare.[3] O paare la a embroidery pelaa gbuli bomaale ne kaŋa naŋ be a Cyprus poɔŋ. O waa la a bomaale koroo kaŋa naŋ la uuri yi parɛɛ ŋa, ka ba boɔla ka "asproploumia". A boŋ seɛloo meŋa ko "asproploumia" be la o voroo ta a Lefkaritika paaloo parɛɛ. Boŋsɛ paale aneŋ motifs na baŋ de poɔla a a yi a maaloo aneŋ a embroideress maale bambo sɛŋ. Lefkaritika wɔgre kaŋa poɔ da ta la boŋ soŋ taabo, saŋa kyɛkyɛ naŋ be pɔgeba sogaŋ na, aŋa ka a da waa kyeori boma kpoŋ noba niŋeŋ. Pɔgeyaa zaa taa la sɔre ka o taa a biŋ a kyɛlɛ o kyeori daare beo. Lɛ ŋa da vɛŋ la ka ma mine da maŋ de saaŋkonoŋ boma kpoŋ zie ko ba bipɔgeyaare wɔgre zaa. Pɔgeba kpoŋ zie zaa da waa la noba naŋ tona a gyeenbie toma meŋ. Pɔgeba naŋ da tona gyeembie toma a be Pano Lefkara paaloŋ, la ka ba da boɔla "ploumarisses" a da maŋ maala ba boma ba deri pooreŋ. Dɔba naŋ da yi Lefkara, la ka ba da boɔla "kentitarides", da waa la dadiribe a da maŋ dire ba daare gɛrɛ Europe aneŋ Scandinavia paaloŋ.[4] Saaŋkompare mannoo poɔŋ, a 15th century poɔ Leonardo da Vinci da gaa la Cyprus a te de Lefkara Lace waaneŋ Italy paaloŋ o meŋaŋ, zine ŋa ka o na la maŋ maale Duomo Cathedral in Milan ka o veɛlɛ.[5]

Ziiri na ba naŋ maala a yaga[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ziiri kpoŋ zie ba naŋ da maŋ maala a da la Pano Lefkara aneŋ Kato Lefkara tembilii ŋa. Zine ŋa a boma veɛlɛ ŋa ka ba maala a Cyprus paaloŋ ziezaa, agaŋaazaa a tembilii poore, Kato Drys, Vavla, Vavatsinia, Ora, Choirokoitia, Skarinou, Dali aneŋ Athienou.

Momaale boma aneŋ maaloo[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

A Lefkara Lace dɛŋdɛŋ soba ka ba da maale yi goŋ pelaa tane eŋaŋ a yi a Cyprus paaloŋ poɔ. A seɛbo lantaa aneŋ boŋmaare la ka ba maŋ de lanta maale neŋ. A bomaale kpoŋ la ka ba boɔla "tagiades" ka maŋ de paare ne a "dantela venis" ("Venice Lace"), "pittota", "gyroulota", "liminota" tuubo na. A yoe ŋa yi la a Italian "Punto Tagliato", ŋmaaroo kaŋa naŋ pore a Italy paaloŋ poɔ a 16th century saŋa. A yi a Cyprus Handicraft Service mannoo poɔ, motifs tɛɛɛɛ ko Lefkara Lace ka ba maŋ de lantaa te ta aŋa 650.[4]

A boŋtutaaloŋ kpoŋ naŋ be a Lefkara Lace maaloo poɔŋ la ka ba boɔla "potamoi" ("rivers"). Ba maale a yi triangular zig-zags eŋaŋ, ka ba boɔla ka "kamares" ("arcs").

Sommo yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. 1.0 1.1 https://ich.unesco.org/en/RL/lefkara-laces-or-lefkaritika-00255
  2. http://www.unesco.org/archives/multimedia/document-320
  3. https://ich.unesco.org/en/RL/lefkara-laces-or-lefkaritika-00255
  4. 4.0 4.1 https://www.researchgate.net/publication/318019553_Lefkara_Lace_Educational_Approaches_to_ICH_in_Cyprus
  5. https://web.archive.org/web/20160811094332/http://www.mcit.gov.cy/mcit/chs/chs.nsf/All/C97801B3E2223A9DC2257379001F5EB9?OpenDocument