Joseph Emmanuel Ackah
Sex or gender | male |
---|---|
Country of citizenship | Ghana |
Given name | Joseph |
Date of birth | 31 Ɔɔgore 1934 |
Languages spoken, written or signed | English |
Occupation | politician, farmer |
Position held | Member of the 3rd Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 2nd Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 1st Parliament of the 4th Republic of Ghana |
Educated at | University of Ghana, University of Cape Coast |
Member of political party | National Democratic Congress |
Religion or worldview | Christian |
Joseph Emmanuel Ackah e la Ghana pɔleteesa, Koɔraa ane a fɔrɔ, ayi ane ata soba begemaale die mɛmba, a Ghana republic anaare eŋɛ.[1] O e la begemaale die mɛmba koroo ko a Jomoro gbandige naŋ be a Western Irigyiŋ poɔ, Ghana. O e la a Kataweɛ politikal paati naŋ be Ghana poɔ mɛmba.[1][2]
Nyɔvore Piiluu ane Ganzanne[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
Ba da dɔge la Ackah 31 Ɔɔgore 1934 eŋɛ. O e la a University of Ghana sakuubie. O nyɛ la bakyila of Arts degeree in history yi a yuniveniti. Ackah meŋ la e la University of Cape Coast sakuubie. O nyɛ la Post-graduate Certificate in Education yi a yuniventi.[3]
Dompole[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
Ackah e la koɔre gandaa.[3]
Pɔletese[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
Ba da ɛlɛte la Ackah fɔrɔ a 1992 Ghana begemaale die nuneɛ wagere ka o e a fɔrɔ begemaale die mɛmba a Ghana republic anaare eŋɛ. Onaŋ di James V. Leuven Mensah naŋ e a People's National Party(PNP) kyɛŋ. O meŋ la e la a begemaale die ayi ane ata soba mɛmba, a Ghana republic anaare eŋɛ.[1] O e la Kataweɛ paati mɛmba naŋ areko a Jomoro gbandige a Western Irigyiŋ poɔ, Ghana. O politikal dompole piilee saŋa na o naŋ da wa are ŋmɛ kyakya a 1992 poɔ a di a Kataweɛ paati yuori eŋɛ. O ɔfere vuo naŋ wa baare, o da la maale arɛɛ la a 1996 Ghana gyɛmaa zaa nuneɛ eŋɛ ane a 2000 Ghana gyɛmaa zaa nuneɛ eŋɛ.[4][5]
1996 Nuneɛ
Ackah ŋmɛ la kyakya a 1996 Ghana gyɛmaa zaa nuneɛ eŋɛ, a kataweɛ paati yuori eŋɛ, ka ba na neɛ nuuri ko o ka o e begemaale die mɛmba ko a Jomoro Gbandige a di a kyakya ne 22,881 nuuri. O kyakya ŋmɛ taaba da la bama Anthony Kwofie Jabialu a Nɔdaa paati bie naŋ nyɛ 13,401 nuuri ane Patrick Tandoh Williams a National Convention Party bie naŋ nyɛ 1,394 yi a nuuri zaa lantaa neɛ soŋ.[6]
2000 Nuneɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
Ba da ɛlɛte la Ackah ka o e begemaale die mɛmba ko a Jomoro gbandige a 2000 Ghana gyɛmaa zaa nuneɛ eŋɛ. O di la a nuneɛ a Wɔɔ paati yuori eŋɛ.[1][4] O gbandige da paale la a begemaale die kogiri 9 yi a kogiri 19 poɔ a kataweɛ paati naŋ di ana nuneɛ na poɔ ko a Western Irigyiŋ. A Kataweɛ paati da di la 92 begemaale die kogiri yageroŋ yi a 200 kogiri poɔ, a begemaale die ata soba eŋɛ, a Ghana republic anaare poɔ.[7][8][5] Ba da ɛlɛte o la ne 10,427 nuuri yi a 32,232 nuuri lantaa neɛ soŋ. A ŋaaŋ da manne ne la 33.4% yi a nuuri zaa lantaa neɛ soŋ. Ba da ɛlɛte o la kyɛ bare Patrick Somiah Ehomah sommeŋɛ bie, Peter Nwanwaan Wɔɔ paati bie, Abraham Yankson Nɔdaa paati bie, Stephen Blay a National Reformed Party, Richard Aduko Raqib a People's National Convention ane Patrick Tandoh Williams a United Ghana Movement. A bama da nyɛɛ 8,171, 5,959, 4,762, 1,365, 389 ane 131 nuuri seŋ anaŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa lantaa neɛ. A ama da manne ne la 26.2%, 19.1%, 15.3%, 4.4%, 1.2% ane 0.4% seŋ anaŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa lantaa neɛ.[4][1]
Meŋɛ Nyɔvore[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
Ackah e la kiristabie.[3]
Kaa kyɛ meŋ nyɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
- MPs ba naŋ ɛlɛte a 2000 Ghana begemaale die nuneɛ eŋɛ yoe
- MPs ba naŋ ɛlɛte a 1996 Ghana begemaale die nuneɛ eŋɛ yoe
Sommo Yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 https://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2000/western/220/
- ↑ http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2000/western/index.php
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Ghana Parliamentary Register 1992–1996. Ghana Publishing Corporation. 1993. p. 21.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Electoral Commission of Ghana -Parliamentary Result-Election 2000. Ghana: Friedrich Ebert Stiftung. 2007. p. 60.
- ↑ 5.0 5.1 https://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2000/western/
- ↑ http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/1996/parliament/western/220/index.php
- ↑ https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/
- ↑ https://web.archive.org/web/20200219090455/http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2123_92.htm