Godfrey Tangu Bayon

Yizie Wikipiideɛ
Godfrey Tangu Bayon
human
Sex or gendermale Maale eŋ
Country of citizenshipGhana Maale eŋ
Date of birth3 Maakye 1956 Maale eŋ
Languages spoken, written or signedEnglish Maale eŋ
Occupationpolitician, teacher, head teacher Maale eŋ
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 5th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 4th Parliament of the 4th Republic of Ghana Maale eŋ
Educated atGbewaa College of Education Maale eŋ
Member of political partyNew Patriotic Party Maale eŋ
Religion or worldviewChristianity Maale eŋ

Godfrey Tangu Bayon (Dɔge o la 1956 yuoni poɔ) o e la Gaana pɔleteseɛŋ aneŋ begemaala a ko begemaale di naŋ e ayɔpoi soba a Gaana poɔ a are ko a Wa East nu-neɛ lombori naŋ be a upper west irigyin paaloŋ poɔ, o are ko la wɔɔ paati.[1]

O Nyɔvore Piiluu Aneŋ O Sakuu Gaabo[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ba dɔge la Bayon a Maakye Kyuu bibie ata daare a 1956 yuoni poɔ. O yi la Ducie naŋ be a upper west irigyin naŋ be a Gaana teŋa.[2] O da e la karakyi a da kanna biiri sɛre oŋ wɔ kpɛ a nu-neɛ kyaakyaa yɛlɛ poɔ a 2001 yuoni poɔ. O da nyɛ la gama mine ba naŋ A'Level satefikate a yi karakire sakuu ŋa ba naŋ boɔla Gbewah training college a 1982 yuoni poɔ.[3][2] O meŋ la gaa la sakuu ŋa ba naŋ boɔla Institute of Adult Education a Wa teŋa poɔ a 1973 yuoni.[1]

O Toma[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Bayon e la karakyi a da tona a Gaana zannoo kpaarõõ toma a yi a 1977 yuoni a te tɔ a 2000 yuoni poɔ.[3]O da e la karemazuzie ako Ducie Primary sakuu.[2] Bayon e la karakyi ŋa naŋ nyɛ guoluu a da kanna biiri.[4]

O Naakoɔ̃ Toma[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Bayon e la a wɔɔ paati bie. O da e la a paaloŋ gbɛbogi ara a ko a Wa distriki a yi a 2001 yuoni a te tɔ a 2005 yuoni. Ba da iri o la gɔmmenɛnte kpambeɛ naŋ kaara Soɛ yɛlɛ a John Kufour naaŋ wagre a 2007 aneŋ a 2008 yuoni poɔ.[5] O da are ko la a Wa east nu-neɛ lombori a begemaale die naŋ e anaare, anuu aneŋ ayɔpoi a fourth republic a ko a Gaana paaloŋ.[2]

A 2004 Nu-Neɛ Kyaakyaa[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ba da neɛ la nuuri a iri Bayon ka o da are ko a Wa East nu-neɛ lombori a 2004 nu-neɛ kpoŋ kyaakyaa poɔ.[6][7] Be ka o da are ko a nu-neɛ lombori a begemaale die naŋ e anaare soba a fourth republic a ko Gaana.[4] Ba da neɛ la nuuri yaga a iri o aneŋ nuuri naŋ e 10,947 a yi a nuuri zaa de lantaa naŋ da e 21,307 a nuuri sonne zaa poɔ.[6] [7]Aŋaaŋ da e la 51.4% kɔɔ poɔ a nuuri sonne zaa poɔ.[6][7]Ba da neɛ la nuuri iri o a kyɛ da bare Albert Solomon Bawah naŋ are ko a Kube paati bie aneŋ Saliah Issaku Alhaji naŋ da e a kataweɛ paati bie. Ba da nyɛ la nuuri naŋ da 1,085 aneŋ 9,275 a tutaa a yi a nuuri zaa de laŋtaa. A nuuri da e la 5.1% aneŋ 43.5% kɔɔ poɔ a nuuri sonne zaa poɔ.[6][7] Ba da neɛ la nuuri iri o a wɔɔ paati yuori eŋɛ. A nu-neɛ yɛlɛ zaa poɔ a wɔɔ paati da nyɛ la begemaaleba naŋ e yaga a da are ko a paati a begemaale die poɔ, a wɔɔ paati begemaleba da e la 194 a yi a begemaale kogri zaa naŋ da e 230 a begemaale die naŋ e anaare soba republic anaare a ko Gaana.[8]

O Meŋa Nyɔvore[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Bayon e la kristabie bie a puoro Naamwine mwinedié ŋa ba naŋ boɔla Baptist church, o taa la pɔge aneŋ biiri bayi.[1]

Sombo Yiziiri[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. 1.0 1.1 1.2 http://www.ghanamps.com/mps/details.php?id=5492
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 http://ghanamps.com/mps/details.php?id=110
  3. 3.0 3.1 https://www.parliament.gh/mps?mp=258
  4. 4.0 4.1 https://en.wikipedia.org/wiki/Godfrey_Tangu_Bayon#:~:text=Mobile%20view-,Ghana%20Parliamentary%20Register%2C%202004%2D2008.%20Ghana%3A%20The%20Office%20of%20Parliament.%202004.%20p.%C2%A0231.
  5. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/people/person.php?ID=2830
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/upperwest/185/index.php
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 https://en.wikipedia.org/wiki/Godfrey_Tangu_Bayon#:~:text=Mobile%20view-,Elections%202004%3B%20Ghana%27s%20Parliamentary%20and%20Presidential%20Elections.%20Accra%3A%20Electoral%20Commission%20of%20Ghana%3B%20Friedrich%20Ebert%20Stiftung.%202005.%20p.%C2%A0191.
  8. https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/