Ganggangsullae

Yizie Wikipiideɛ
Ganggangsullae
music tradition, type of dance
Subclass ofKorean dance Maale eŋ
Native label강강술래, 강강수월래 Maale eŋ
CountrySouth Korea Maale eŋ
Country of originSouth Korea, North Korea Maale eŋ
Intangible cultural heritage statusNational Intangible Cultural Heritage in South Korea, Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Maale eŋ
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00188, https://ich.unesco.org/fr/RL/00188, https://ich.unesco.org/es/RL/00188, https://english.cha.go.kr/chaen/search/selectGeneralSearchDetail.do?mn=EN_02_02&sCcebKdcd=17&ccebAsno=00080000&sCcebCtcd=36&pageIndex=1&ccebKdcd=17&ccebCtcd=, https://www.heritage.go.kr/heri/cul/culSelectDetail.do?ccbaCpno=1273600080000 Maale eŋ

Ganggangsullae (Hangul: 강강술래) e la Korea seɛre naŋ da maŋ waane bonkɔɔre maaloo a Korea yipɔge poɔ. O maŋ la taa la yieluŋ yiele, seɛre ne deɛne naŋ e pɔgeba deɛne.[1] A seɛre maŋ seɛ la southerneastern coast province a Jeollanam-do.[1] [2]O maŋ e la Chusok pannoo vuo Daeborum. [1]Ba maŋ seɛ la tensoga a deɛ a folk deɛne a ŋa ŋmaagɔɔraa.[3] A deɛne maŋ piile la ne a Ganggangsullae naba kyɛbe kyɛ leɛ leɛre a Hamsun-Ganggangullae; naŋ taa meɛroŋ naŋ vrɛlɛ a Ganggangsullae ne Jung-Ganggangsullae naŋ be Haenam ne Jindo yoŋ poɔ.

A seɛre yuori da poɔ la UNESCO a Korea yipɔge a yuoni 2009 saŋa.[4]

A yiibuzie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

A Ganggangsullae  yiibuzie ba maaleŋ saa,kyɛ a yelbiri yiibuzie naŋ baŋ yi la Korean bee Hanja meɛroŋ.

Banneba mine yeli ka a yebibiri yi la Korean yelbiri naŋ e 'Gang ' Ganggangsullae a muni la ŋmaagɔɔlaa ne 'sullae' meŋ naŋ yi a yelbiri 'Sunu' poɔ bee 'sulla' o muni la ' kyɛlɛ'. A zaa lantaa a yelbiri Ganggangsullae muni la ka fo kyɛlɛ a ŋmaagɔɔraa poɔ.

Ba mine meŋ yeli ka a yelbiri Ganggangsullae da e hanja yelŋmaa ka o muni la ' ka nenfaare mine waana la te teŋɛ poɔ ne faga'  o e yelbiri naŋ maŋ veŋ ka a teŋɛ noba baŋ ka nenfaare kpɛ la a teŋɛ.[5]

Yipɔge[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Piiluu

A seɛre yi la a dakoroŋ saga na a Koreans naŋ sage ka  a ŋmenaa,kyuu ne a teŋɛ la kaara a tendaazaa. Noba ba naŋ naŋ poɔ a seɛre poɔ maŋ seɛ la a kyuu pilaa saga a yuoni poɔ ka a na baŋ wane bonkɔɔre maaloo. Ganggangsullae maŋ seɛ la Korean tigiri zaa poɔ a mine la yuonipaalaa, Daeboreum, Dano, me Chuseok. A zimaane zaga a Chiseok, baapaaba gyamaa naŋ waa pɔgeba  maŋ seɛ la ka ba nuuro nyɔge taa, a yiele kyɛ seɛrɛ.[6][7][8][9]

Korea's yipɔge nimitɔɔre gaabo[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Koreas yipɔge teŋɛ da e la dɔba gyamaa teŋɛ, ka ba da ba sage ka pɔge baapaaba da maŋ kyɛ yieluŋ ka a saa bee a yi tensoga.  Kyɛ ba da maŋ sage la ka pɔgeba yiele kyɛ seɛ a "ganggansullae" tensoga a iri ba baloo a Chuseok. Pɔgeba da maŋ woŋ la a sagama noɔ naŋ maŋ waa wrɛlɛ a tigiri diibu saga.

A 16 dakoroŋ na,  Japanese  naŋ wa a Korea wagere, Admiral Yi Sun-sin da yiele ka a pɔgeba seɛ a seɛre a yi sɔgyare bonsuuri  ka ba veŋ ka dabeɛ kpɛ a Japanese.  A pɔgeba daaŋ su la a  sogyare bonsuuri  a seɛ a Mount Okmae( 옥매산). A Japanese sogyare meŋ toɔ la Korean deme.

A February bebie pie ne anuu a yuoni 1966 poɔ, ganggangsullae  da taa la tɔna a korea yipɔge #8.

Lɛ ba naŋ maŋ seɛ Ganggangsullae

Pɔgeba

A Ganggangsullae meŋɛ naŋ e a viire puori montulmɔ.

Nɔɔre nyɔgebu ne kyɛnne.

Ka ba naŋ wa nyɔge taa nɔɔre, a nɔdɔloŋ puori seŋ ka be sazu, kyɛ ka nɔgɔɔ nɔtale seŋ la o meŋ be sazu. Ka ba naŋ wa kyɛnɛ,  a nɔɔteɛ parɛɛ seŋ ka be a teŋɛsoga sɛre

Zobaa[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Noba naŋ erɛ a 'running  maŋ seŋ ka ba zɔrɔ yaga a gaŋ 'kyɛnne'. Ba maŋ yuo la ba gbɛɛ yaga lɛ kyɛ ka a seŋ ka zɛge ba dɔmɔ kyɛ running.

Dendɔkaara deɛne.

A yi a noba bayi puoriŋ, ba maŋ veŋ la ka mire yi a dendɔreŋ. A dedeŋ ne a bayi soba maŋ maale la a dendɔre, kyɛ ka neɛ naŋ are a duloŋ seŋ naŋ maŋ gaa yi a dendɔreŋ maale a dendɔre kyɛ ka a soba naŋ maale a dendɔre leɛ gaa kyɔŋ

Kyanse saamo

A yi a noba bata puoriŋ, ba maŋ are kyɔŋ la kyɛ ka ba nuuri sigi. Ka nemboŋyeni are ba seɛ a piele kyɛnɛ ba zu. A noba bayi na meŋ maŋ nyɔge la ba nu ka ba na ta lɛ.

Irigyin Ganggangsullae sagebu

Ganggangsullae maŋ de ko la Ganggangsullae aŋa kyaanaa na, a maŋ de ko neɛ zaa, a yi o irigyin.  A ŋaa maŋ maŋ vɛŋ la ka Ganggangsullae taa sagediibu a ziere,kyɛ ka a Ganggangsullae muni naŋ maŋ de ko irigyin zaa waa o tɔɔraa.

Ganggangsullae tɔna ne o pare

Yeltuuri tɔna[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

A kyuu pilaa tensoga, puoruu pare maŋ bebe ko a kyuu pilaa Ganggangsullae.  A saga na, a muni da ba e kpeɛŋaa, kyɛ o fa nyɛɛ la a o yiibuzie ba waa a Ganggangsullae tɔma. Ganggangsullae kyɔɔtaare maŋ e la a tɔɔraa a yi a yipɔge.  A na la baŋ ŋa a irigyin maŋ waa a ziere zaa soga, a tɔna maŋ waa la kpeɛŋaa kaŋ a ziere ba naŋ nɔŋ. Aseŋ,steel ba be a a bonnɔne poɔ. A lɛzuiŋ lɛ teɛroo a gɛrɛ Jin Ganggang a Ganggang naa zie ba la kyɛbe.  

Tɔna ne affluence  muni ne o yiibuzie

A Shinan zie, Ganggangsullae maŋ deɛ a ba iri pɔgeba bare, kyɛ a dɔba ne a pɔgeba zaa lantaa. O na ba yeli ka Ganggangsullae  taa la yelikaŋa ne bɔtaa. O taa la o muni ka puori nyɛ bŋkɔɔre vilaa.

Tɔne ne Japanese ferekpeɛbo muni ne Kanggangsullae

A Kanggangsullae bammo a Imjinwaeran naŋ waa la bommaale a Jimdo ne Haenam. A Japanese ferekpeɛbo wagere na, a Lmjin, pɔgeba maŋ leɛre la ba bonsuuri kyɛ a leɛ  a Ganggangsullae

Tɔna ne muni a deɛne yieluŋ

A ziere naŋ piele, Ganggangsullae maŋ deɛ la a ŋa deɛne yieluŋ. Heroic wuobo, a virtu baaraa, treadmill tilting,  ne bie dɔgɔɔ meŋ naŋ waa zannoo yɛlɛ. O e la muni naŋ areko a Ganggangsullae a 21dakoroŋ na.

Tɔna ne yipɔge boma tɔna.on

Ganggangsullae e ka yipɔge boma 8 a Korea. Pampana Ganggangsullae waa la a seɛre na kaŋa noba naŋ baŋ ne o. Ganggangsullae e la yipɔge bone naŋ yiele gyamaa ne faga na leɛre ko.[10]

Meɛroŋ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Sããonnoo poɔ,a seɛre maŋ seɛ la pɔgeba yoŋ tensoga naŋ ba taa boŋŋmeɛre. Baapaaba ne pɔgenyagene maŋ seɛre la gɔlɔ la tensoga kyuupilaa. Ba maŋ yi la yeŋ ne Korea yipɔge bonsuuri,  a nyɔge taa nuuri a maale ŋmaagɔɔraa kyɛ piele seɛre gɔlɔ mɔltulemɔ. A neɛ naŋ de a weɛ kyeɛrɛ a yieluŋ  maŋ kyɛ la duolo boŋyeni ka kaŋa zaa kyɛ tu a lɛ.'ganggangsullae ' A yieluŋ tempo maŋ wa tasoga pagera la. Ba maŋ kyɛ la kyaare ne ba mine tuo,nɔtaa,ne bonboɔre. A seɛre saga, a pɔgeba maŋ deɛ la deɛ tɛɛtɛɛ.  A seɛre na baŋ nyaa la zie.

Meŋ la nyɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Chuseok

Maypole

Sommo Yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. 1.0 1.1 1.2 https://books.google.com.gh/books?id=HcsMRc6pbQoC&pg=PA79&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Ganggangsullae#cite_note-haenam-2
  3. https://m.terms.naver.com/entry.naver?cid=49804&docId=2029100&categoryId=50621
  4. https://ich.unesco.org/en/RL/ganggangsullae-00188
  5. https://web.archive.org/web/20150521100757/http://www.arirang.co.kr/Tv2/ALegacy_Archive.asp?PROG_CODE=TVCR0301&view_cont_seq=12&code=St1&sys_lang=Eng
  6. https://heritage.unesco.or.kr/ichs/ganggangsullae/#body_content
  7. https://web.archive.org/web/20090609170416/http://www.invil.org/english/tourism/themeTour/assetsTemple/contents.jsp?con_no=371874&page_no=1
  8. https://web.archive.org/web/20110610212458/http://www.prkorea.com/engnews/index.cgi?action=detail&number=400&thread=10r01
  9. https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-931907-38-2
  10. https://www.dbpia.co.kr/journal/iprdDetail?iprdId=IPRD00010332&language=ko_KR&hasTopBanner=true