Emmanuel Akwasi Gyamfi

Yizie Wikipiideɛ
Emmanuel Akwasi Gyamfi
human
Sex or gendermale Maale eŋ
Country of citizenshipGhana Maale eŋ
Name in native languageEmmanuel Akwasi Gyamfi Maale eŋ
Given nameEmmanuel Maale eŋ
Family nameGyamfi Maale eŋ
Date of birth1 Disembare 1974 Maale eŋ
Place of birthHomasi Maale eŋ
Native languageTwi Maale eŋ
Languages spoken, written or signedEnglish, Asante Maale eŋ
Occupationpolitician, banker, economist Maale eŋ
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 5th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 4th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 8th Parliament of the 4th Republic of Ghana Maale eŋ
Educated atKwame Nkrumah University of Science and Technology, Ghana Institute of Management and Public Administration Maale eŋ
Work locationOdotobri Maale eŋ
Member of political partyNew Patriotic Party Maale eŋ
Candidacy in election2020 Ghanaian general election, 2004 Ghanaian general election, 2008 Ghanaian general election, 2012 Ghanaian general election, 2016 Ghanaian general election Maale eŋ
Religion or worldviewChristianity Maale eŋ

Emmanuel Akwasi Gyamfi e la Ghana pɔleteesa ane mɛmba ko a begemaale die ayɔpoĩ, ayɔbo, anuu, anaare ane anii ko a Ghana republic anaare soba, naŋ are ko Odotobri Gbandige naŋ be Sante Irigyiŋ, Ghana a Wɔɔ paate yuori eŋɛ.[1]

O Nyɔvore Piiluu ane Ganzanne[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ba dɔge la Gyamfi 1 Disembare 1974 poɔ.[2] O baa la Homase namba 2 naŋ be Sante Irigyiŋ Ghana poɔ.[3] O nyɛ la o bachelor of science degeree in planning yi a Kwame Nkrumah University of Science ane Technology, Kumasi.[3][2][4]O nyɛ la a degeree 2000. O la e la Ghana Institute of Management ane Public Administration. O nyɛ la Executive Masɛɛ degeree yi a Institute.  2008 eŋɛ.[5]

Tonnɔɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ane o begemaale die kpeɛbo zaa, o da e la project Manengya be Odotobri Rural Bank limited.[1][4] O da la e la administrator ane lead facilitator ko Non-Governmental Nɔ-yeni yi 2001 te tɔ 2002.[2]

Pɔletese Yɛlɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Gyamfi kpɛ la begemaale die ana e begemaale die mɛmba ɛlɛte ko a Odotobri Gbandige a begemaale die anaare eŋɛ ko a Ghana republic anaare. O da naŋ taa la a o dakogi a begemaale die anuu eŋɛ ko a Ghana republic anaare a yi 7 Gyɛnoɔre 2008 te tɔ 6th Gyɛnoɔre 2013. Ba da ɛlɛte o la ne 22,914 nuuri yi a 27,700 nuuri zaa naŋ neɛ soŋ, naŋ e 82.7%[4][5]yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ, ko a wɔɔ paate, 2008 yuoni Ghana zaa nu neɛ. Ba da la ɛlɛte o la eŋ begemaale die 7th Gyɛnoɔre 2013 a 2012 Ghana zaa nu neɛ naŋ da wa bare. Ba da la leɛ-ɛlɛte o la 7th Gyɛnoɔre 2017, a 2016 Ghana zaa nu neɛ naŋ da wa bare ka o nyɛ 66.13% yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. O e la mɛmba ko a Mines ane Faŋa kɔmatee ane a Bibiiri ane Dɔba ne Pɔgeba kɔmatee ko a begemaale die ayɔpoĩ soba a Ghana republic anaare eŋɛ.[3]

Kɔmatee[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Gyamfi e la dakogi zu soba ko a local Government ane Rural Baabo kɔmatee, mɛmba ko Government Assurance kɔmatee ane meŋ mɛmba ko laanfeeloŋ kɔmatee.[1]

Nu Neɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ba da ɛlɛte la Gyamfi ka o e begemaale die mɛmba ko a Odotobri gbandige a Sante Irigyiŋ Ghana o dɛndɛŋ arebo eŋɛ a 2004 Ghana zaa nu neɛ eŋɛ.[6][7][8]O da die la ko a Wɔɔ pate. [8][9]A o gbandige da paale la a 36 begemaale die dakogiri na yi a 39 dakogiri a Wɔɔ paate naŋ di ana nu neɛ na ko a Sante Irigyiŋ. [10]A wɔɔ paate da di la 128 yageroŋ a yi a 230 parliamentary dakogiri. [11]Ba da ɛlɛte o la ne 23,804 nuuri yi 28,967 nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. [7][9]Naŋ da areko 82.2% yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ.[7] [9]Ba da ɛlɛte o la  kyɛ bare George Adu-Mensah naŋ e Kataweɛ paate, [7][9]Thomas Appiah-Kubi naŋ e Nɔdaa paate (CPP) ane Johnny Owusu-Boadi naŋ e sommeŋɛ candidate. [7] [9]Bama nyɛɛ 3,940, 423 ane 1,000 nuuri seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ.[7][9]

2008 Gyɛmaa Zaa Nu Neɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

2008 poɔ, o di la a gyɛmaa zaa nu neɛ ko a Wɔɔ paate a o gbandige na ne o zu. [12][13]A o gbandige da paale la a 34 parliamentary dakogiri yi a 39 dakogiri a Wɔɔ paate naŋ di ana nu neɛ na ko a Sante Irigiŋ.[14] A Wɔɔ paate di la 109 yageroŋ yi a palemɛte dakogiri naŋ e 230.  [15]Ba da ɛlɛte o la ne 22,914 nuuri yi 27,700 nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. [13][12]Naŋ are ko 82.72% yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. [12][13]Ba da ɛlɛte o la kyɛ bare Isaac Mensah naŋ e People's National Convention, [12][13]Kingsley Anining naŋ e Kataweɛ paate ane Owusu Blessing naŋ e Nɔdaa paate.[12] [13] Bama nyɛɛ 230, 3,146 ane 1,410 nuuri seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. Naŋ areko 0.83%, 11.36% ane 5.09% seŋ a naŋ tutaa yi a nuuri zaa.[12][13]

2012 Gyɛmaa Zaa Nu Neɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

2012 poɔ, O di la a gyɛmaa zaa nu neɛ la maale ko a Gbandige na ne zu.[16][17] Ba da ɛlɛte o la ne 27,526 nuuri yi 35,221 nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. Ba da ɛlɛte o la kyɛ bare Robert Bennett Forkush naŋ e Kataweɛ paate ane Kojo Ego Ayeboafo naŋ e sommeŋɛ bie. Ba nyɛɛ 6,226 ane 1,469 nuuri seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ, naŋ are ko 17.68% ane 4.17% seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ.[16][17]

2016 Gyɛmaa Zaa Nu Neɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

2016 poɔ, O di la a gyɛmaa zaa nu neɛ la maale ko a o Gbandige ne o zu. Ba da ɛlɛte o la ne 23,255 nuuri. Naŋ e 53.87% yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. Ba da ɛlɛte o la kyɛ bare Dede Appiah Emmanuel naŋ e Kataweɛ paate, Anthony Danso-Appiah naŋ e sommeŋɛ bie, Abraham Anokye meŋ naŋ e sommeŋɛ bir, Owusu Francis naŋ e NPP ane Minkah Prince naŋ e CPP. Bama nyɛɛ 12,098; 4,005; 3,133; 451 ane 223 nuuri seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ. Naŋ are ko 28.03%, 9.28%, 7.26%, 1.04% ane 0.52% seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ.[18]

2020 Gyɛmaa Zaa Nu Neɛ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

2020 poɔ, O la di la a gyɛmaa zaa nu neɛ la maale ko a o Gbandige ne o zu.  Ba da ɛlɛte o la ne 28,021 nuuri, naŋ areko 57.38% yi a nuuri zaa naŋ neɛ soŋ. Ba da ɛlɛte o la kyɛ bare Emmanuel Obeng Agyemang naŋ e Kataweɛ paate mɛmba ane Paul Agyeman-Bannor naŋ e GUM. Bama nyɛɛ 10,456 ane 10,358 nuuri seŋ a naŋ tutaa lɛ yi a nuuri zaa naŋ neɛ.

Meŋɛ Nyɔvore[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Gyamfi e la neɛ naŋ taa pɔge ne biiri. O e la kirista bie.[4]

Sommo Yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. 1.0 1.1 1.2 https://www.parliament.gh/mps?mp=134
  2. 2.0 2.1 2.2 https://www.parliament.gh/mps?mp=196
  3. 3.0 3.1 3.2 https://web.archive.org/web/20160506210429/http://ghanamps.gov.gh/mps/details.php?id=269
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 https://library.fes.de/pdf-files/bueros/ghana/10489.pdf
  5. 5.0 5.1 https://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/ashanti/33/
  6. https://en.wikipedia.org/wiki/Emmanuel_Akwasi_Gyamfi#cite_ref-:3_9-2
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/
  8. 8.0 8.1 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/president/index.php
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 https://en.wikipedia.org/wiki/Emmanuel_Akwasi_Gyamfi#cite_note-:2-8
  10. https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/
  11. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/president/index.php
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 https://en.wikipedia.org/wiki/Emmanuel_Akwasi_Gyamfi#cite_note-:4-12
  13. 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 https://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/ashanti/33/
  14. https://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/ashanti/index.php
  15. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/index.php
  16. 16.0 16.1 https://www.modernghana.com/ghanahome/ghanavotes/2016/result_parliamentary_all_constituency.asp?region_id=1
  17. 17.0 17.1 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2008/index.php
  18. https://www.modernghana.com/ghanahome/ghanavotes/2020/result_parliamentary_all_constituency.asp?region_id=11