Dagaaba Sensellɛ/Senselloŋ
Yɛ goro goro yaa!
Saŋa saŋa kaŋ la, ka Gboŋgbori ane Bodaa da laŋ kpeɛrɛ, lɛ la ka ba bebe lɛɛŋ ka daare kaŋa ka Gboŋgbori suuri iri k'o yeli o poɔŋ ka o na yie yipaalaa kyɛ bare Bodaa.
Lɛ la ka ba bebe ka daare kaŋa, ka Gboŋgbori gaa tu tɛnn. Ka boɔ taŋ kyɛ kaara ka Gboŋgbori wa kuli k'o meŋ gaa tu kɔge o.
Zie da wa nyããɛ la ka Gboŋgbori gɛrɛ te nyɛ tɛn parɛɛ ayi. O da iree o niŋe bare kyɛ vɛre o tɛnn. O wa kulee la ka boɔ meŋ gaa vɛre o deme. Gboŋgbori da gaa nẽɛ o tɛnn, ka boɔ meŋ gaa nẽɛ. K'o biŋ o yiri pare ka boɔ meŋ biŋ.
Ba zaa da sɔglɔ tona la ba toma lɛɛŋ te baare kyɛ daŋ ba tuori taa a toma zie.
Gboŋgbori da dẽɛ o pɔge ka ba gaa ba yipaal-felɛfelɛ. A lɛ daare zimaaliire ka Bodaa meŋ de o pɔge ka ba yi gaa a yipaalaa. Zie naŋ da wa nyãã la ka Gboŋgbori vare wa yi ne suuri ane dɔɔloŋ. O da gaa ŋmɛ la boɔ pane gbaõ gbaõ, ka boɔ vaa iri ne dabẽɛ. Boɔ da yi wa tara ka Gboŋgbori la lɛ are gbõre o yaga. Gboŋgbori niŋe naŋ wa le boɔ la k'o leɛ talle te kpɛ o die.
Lɛ la ka ba bebe ka Gboŋgbori pɔge te taa põɔ dɔge bidɔɔlee, ka Gboŋgbori põraa bie yuori ka, Tezaa-ŋmaa-yiri-tezaa-koŋkpɛ. ka Bodaa meŋ dɔge a pore ka, Tekaaraadaare.
Ba da kpeɛrɛ la kyɛ ba puoro taa yããne anaa wa yele taa vũũ mõɔ.
Gboŋgbori da bɔɛ lɛ o naŋ na e ka boɔ suuri iri k'o zo kyɛ kyɛroo yoŋ. "Ka bieŋ yelka o ma koŋ gbiri, ky'o meŋ koŋ gbiri!"
Gboŋgbori da iree daare kaŋ begupipi gaa baabil daa a te da bodalee kuli te leŋ dalugri eŋɛ o kyaaraaŋ. Zie naŋ da wa nyãã la k'o tõŋ Tezaa-ŋmaa-yiri-tezaa-koŋkpɛ k'o te boɔle Bodaa ka o wa sõŋ o ka ba maale o bolee bɔɔre kaŋ naŋ y'o. Lɛ la ka Bodaa toŋ Tekaaraadaare k'o yi te nyɛ ka yelmeŋɛ la be! Tekaaraadaare naŋ kyegri wa yire la ka bodaleeŋ leŋ, k'o leɛ zo kpɛ te yel'o ba bone o naŋ nyɛ. Boɔ suuri da iree la kyɛ k'o de suuri tũŋ kõɔ. O da leɛ tõŋ la Tekaaraadaare k'o te yeli Gboŋgbori, k'o eŋ faŋ. Ŋaa ka boɔ meŋ bɔ yɛŋ, a yeli ka, *neɛ naŋ nyɛrɛ taŋzu vũũ, ka onaŋ mõɔnaa!* O da bɔɛ be Gboŋgboe naŋ maŋ deɛnɛ, a wo zaŋgbaale a eŋ dendɔre. Bodaa da dẽɛɛ a zaŋgbaale do Tampoe taŋzu, be la ka gboŋgbo-davare maŋ dẽɛ̃nɛ. O da maŋ de la a zaŋgbaale do te piili a taŋzu kyɛ billi wa sige Tapẽlpẽlɛ, a taŋa seɛ.
Ŋãã k'o dẽɛ̃nɛ ka gboŋgbodavaraa kaŋ zeŋ ky'o eŋɛ maŋ mãã, a maŋ piili o zu te tɔ o parebogi. Lɛ la k'o sɔre Bodaa k'o vɛŋ ka o meŋ mɔŋ o lɔɔre ŋa belaa lɛ. Boɔ da vɛŋɛɛ la k'o kpɛ baare k'o nyɔge a zaŋgbaale noɔre leŋ kpẽɛ̃ŋaa lɛ ka bofaa koŋ la tõɔ yi.
Gboŋgbori da bil sigi te taɛ Tapelpelɛ ka boɔ bɛlloo, a billoo te gaane o yiri.
Zie naŋ da wa nyãã, Bodaa da toŋɛɛ Tekaaraadaare k'o kpɛ te bõɔle Gboŋgbori ka o yi wa sõŋ o ka o maale o gboŋgbodavaraa kaŋ bagre naŋ y'o. Gboŋgbori da laɛ la kyɛ yel ka, yeŋ ka bõɔ meŋ na page gboŋgbodavaraa maale bagre! O da tõŋɛɛ Tezaa-ŋmaa-yiri-tezaa-koŋkpɛ ka o yi te nyɛ ka yelmeŋɛ la be! Gboŋgbolee yi tara ka yieouŋ naŋ gaŋ wɔɔ bini la lore zaŋgbaaleŋ, k'o leɛ zo wieouŋ zaa kpɛ yeli o ba ka, waabo ba gana kyɛ ka ba derɛ muri manna ne, ka kyɛ o nyɛɛ baa gbɛre sẽɛlaaŋ. Gboŋgbori pɔlaa da tẽɛɛ la k'o niŋe ŋmore tɛgle kõɔ. Kõɔraa niŋeŋ, karaa niŋeŋ la! Bõɔ naŋ da kyɛllɛ ka Gboŋgbori ba waana la k'o de o areba Zaguo-dɛre gupããlãã kaŋ Tekaaraadaare naŋ daare yine o yããyiri wane, a maŋ lɔɔ eŋ bonfaa sẽɛŋ k'o may ŋmelŋmel kyɛ ka togtogi. Ŋãã k'o melmel lɛɛŋ wa ŋmegroo meŋɛ ne faŋa, a kyẽɛ a zaŋgbaale kyɛ ŋmɛ a dalugri kɔɔ kpɛ le Gboŋgbori dieŋ. Ka bonfaa ne o beɛre eŋnɛ kpaŋkpire. Ka yeŋ ka bazoraa pɔɔ zõõre!* Gboŋgbori innee o boma zaa yɛlɛ kyɛ zoro k'o gbɛɛ toɔr'o paresɛgɛ. Ba da digee taa nẽɛ taa nagbarɛɛ te gaa tɔɔre zaa ka Gboŋgbori da ba la baŋ o yiri zie na kuli. K'o deɛ fãã kyɛ be a mõɔŋ. A ŋaa zũiŋ la ka Gboŋgbori be mõɔŋ kyɛ ka Boɔ be yiri poɔ.
N senseloŋ baarɛɛ!
Kankaraa moorɛɛ!