Dagaaba

Yizie Wikipiideɛ

Dagaaba :[1] Dagaaba laŋkpeɛbo ane a kɔkɔre zannoo boɔloo. Dagaaba taa la le ba naŋ maŋ boɔle ba neɛ bēē ta soba ka neɛ tõɔ wɛl ba taa. Dagaaba kɔkɔre la ka ba boɔlɔ ka Dagaare.[2] Ka a wuli ka noba naŋ na yele a kɔkɔre e la Dagaaba. Dagaaba are ko la nenyaga a ba laŋkpeɛbo ane a kɔkɔre zannoo poɔŋ. Noba mine maŋ boɔlɔ la ka a nenyeni e Dagao, ka ba mine meŋ yeli ka Dagara. Ama pãã yi la a zie na o soba naŋ yi, lɛnso ka a boɔloo ba yi taa kyɛ kɔkɔre yeni la o zaa.[3][4]

Dagaare[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Dagaare[5] e la a kɔkɔre Dagaaba naŋ maŋ yele bee wolloo na ba naŋ maŋ wollo ba yele yelibu saŋa.[6]

Dagaaba[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Dagaaba e la a noba naŋ yele a kɔkɔre Dagaare. A kɔkɔ yelbe la ka Dagaaba boɔlɔ ka "Dagaaba" kyɛ a kɔkɔre meŋɛ la "Dagaare".[4]

Dagao/Dagara[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Ziiri mine aŋa Nandom paaloŋ poɔŋ, ba maŋ yeli ka Dagara e la bēē are ko la a kɔkɔre ane a noba zaa a yelbu saŋa. Kyɛ peɛroo yaga wuli ka Neɛ naŋ yelle a kɔkɔre Dagaare e Dagao. Dagao e la nenyeni yoŋ kyɛ ka a Dagaaba are ko nenyaga a kɔkɔre poɔŋ. Kyɛ a kyɛlɛɛ na zaa aŋa Gyerapaa(baa) paaloŋ poɔ Dagao la ka ba boɔlɔ a nenyeni naŋ yele a kɔkɔre.[7]

Dagara[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Gbɛɛ yaga ka neɛ gaa Burkina Faso paaloŋ poɔ fo na baŋ nyɛ ka a ba yelyelli poɔ ba ba baŋ Dagao. Ba ŋmɛ a la meele taa aŋa Dagara ka o are ko a kɔkɔre kyɛ na are ko a noba naŋ yele a kɔkɔre meŋ. Ba ba maŋ boɔra ka ba sage ka Dagao ne Dagara e la yelyeni a kɔkɔre poɔŋ.

Kyɛ meŋ gba na are ko nenyaga ane a nenyeni a kɔkɔre poɔŋ.[7]

Sommo Yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. https://www.101lasttribes.com/tribes/dagaaba.html
  2. http://www.linguistics.hku.hk/staff/intro_dagPro.htm
  3. https://yen.com.gh/133474-dagaare-basic-phrases-interesting-facts.html
  4. 4.0 4.1 https://joshuaproject.net/people_groups/11466/GH
  5. https://langsci-press.org/catalog/book/245
  6. https://joshuaproject.net/people_groups/11466/GH
  7. 7.0 7.1 https://www.101lasttribes.com/tribes/dagaaba.html