Akyn

Yizie Wikipiideɛ
akyn
historical profession
Subclass ofnarrator Maale eŋ
Country of originKyrgyzstan Maale eŋ
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity Maale eŋ
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00065, https://ich.unesco.org/fr/RL/00065, https://ich.unesco.org/es/RL/00065 Maale eŋ
Female form of labelAkyna Maale eŋ
akyn
historical profession
Subclass ofnarrator Maale eŋ
Country of originKyrgyzstan Maale eŋ
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity Maale eŋ
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00065, https://ich.unesco.org/fr/RL/00065, https://ich.unesco.org/es/RL/00065 Maale eŋ
Female form of labelAkyna Maale eŋ

Aqyn bee akyn((Kazakh: ақын, Kyrgyz: акын, maale la [ɑˈqɯn]; kaa saa bigire aqin bee o e la yelwiiraa ba naŋ maale bee yieluŋ yiele  a Kazakh ne Kyrgyz saakonnoŋ poɔ. Aqyns taa tɛɛtɛɛloŋ )اقىن  ne Zhyraus bee manaschys, naŋ waa yieluŋ nɔɔre ba naŋ Kyɛ  bee senselloŋ sellɛ naŋ maŋ kyɛ.

A yieloŋ maaloo poɔ ba maŋ boɔlɔ aytis bee aytysh,aqyns nyɛɛ faga naŋ waa ŋa yieluŋ kyeɛraa,gbɛɛ yaga a laane dombra ( Kazakhs noba ) bee a Komuz ( kyrgyz noba). A babammo kyakya nyɔvore poɔ ne babammo kɔre a Central Asia a  sere Soviet wagere na, akyns tɔna nimizeɛ a yi  noma enne maaŋ, teɛroŋ kyɛ deŋe yekfaare bare, kyɛ pugeru a deɛdeɛkaraa. A Soviet wagere na ba nare ka ba deɛ ne nɔyeni yieluŋ gɛrɛ Lenin.[1]

Aqyns wagere na meŋ la ka ŋmɛyaare ba yieluŋ  ne yelwiiraa.

Kazakh aqyns[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Kazakh akyns  saakonnoo ba naŋ baŋ laane : Zhanak Kambaruluy (1760–1857), Makhambet Otemisuly (1804–1846), Suyunbai Aronuly (1815–1898), Shernyz Zharylgasov (1817–1881), Birzhan-Sal Khodgulov (1834–1897), Ziaus Baizhanov (1835–1929), Akan Sery Corramsauluy (1843–1913), Zhambyl Zhabayuly (1846–1945), Gaziz Firesoll (mind 1930), Kenen Azerbaev (1884–1976), neAktan Kereiuly.

Aqyns maŋ maaleŋ maale la, a sagera gɔnɔ zaa a teŋɛŋ bee  a teŋɛ zaa pennoo vuo, aseŋ mine. A pannoo vuo poɔ,a aqyn naa kyakya maŋ wa la. A aqua wagere na kyakya, o maŋ taa la noɔ, yelwiiraa poɔ,a maŋ erɛ la taa seɛ bee a derɛ yelzu zaa. Gbɛɛ yaga a nembɛrɛ maŋ moɔrɔ ka a woŋ Aytyus ka a naŋ wa boma ŋmeɛŋ bee nembɛreroŋ.[2]

A babammo nyɔvore ŋa tɔ da laare la Akynov yelkaama ka a lɛ vɛŋ ka a toma a kuroŋ  naŋ tɔna ne gbama. A  Aquins toma yaga zie naŋ bɔrɛɛ la.

Kyrgyzaqyns[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Kyrgyz aqyns ba naŋ baŋ ne laane;  Qalygul, Arstanbek, Soltonbay, Toqtogul Satylganov, Togoloq Moldo, Qylychty, Naymanbay, Qalmyrza, Eshmanbet, and Beknazar. Gbɛɛ yaga manaschys meŋ maŋ waa la a yoŋ sensellɛ selloŋ  pare kaŋa a aynes poɔ.

Daŋsɛgere[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Nurmakhan, Zhanash: Kazaktyn 5000 Akyn-zhyrauy. Almaty 2008. ISBN 9965-742-70-7 (in Kazakh)

Kaanyɛ

Kazakh yieluŋ

Kyrgyz yieluŋ

Kaa Kyɛ Meŋ[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

Kazakh mus

Kyrgyz music

Sommo Yizie[maaleŋ | Maale eŋ yizie]

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Aqyn#cite_note-1
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Aqyn#cite_note-2