Idris Elba
Idrissa Akuna Elba (/ˈɪdrɪs/ IH-driss; O dɔgebo daare da la 6 September 1972) e la naasaale dēɛdeɛne kaŋa , rapper, yielyiele, ane DJ. O da nyɛ la a Salma Globe kyɔɔtaa ane iruuŋ kyaare a ata BAFTA kyɔɔtaa ane six Emmy Awards. O yuori da poree la a Time 100 noba na da kyaare a Most Influential People a teŋɛ zu a 2016.[1] O sinii da taa libie na da ta $9.8 billion a global box office poɔ, na da vɛŋ ka o da e a top 20 highest-grossing sinii maala kaŋa.
Elba da zanne la a sinii maaloo a National Youth Music Theatre na be London. O da gaa la nimitɔɔre na da e prominence playing Stringer Bell na da be HBO series The Wire (2002–2004), ane DCI John Luther na da be BBC One series Luther (2010–2019), na da ta wagere kaŋa a da vɛŋ ka o da nyɛ Golden Globe Award kyaare a Best Actor – Miniseries bee Television Film meŋ da e neɛ na da paale a neŋ iri banaare banaŋ kyaare a Primetime Emmy Award kyaare a Outstanding Lead Actor na be Limited Series bee Movie. O meŋ da e la Emmy-nominated kyaare a saama tonnoɔre a Showtime comedy-drama series The Big C (2011) ane a wedera tontona kyaare a Apple TV+ thriller series Hijack (2024).[2][3][4] [5]Ba meŋ bammo la ka o da tona toma kyaare a Charles Miner na da be a NBC sitcom The Office (2009).[6]
Nyɔvooroŋ ane Ganzanne
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Idrissa Akuna Elba dɔgebo saŋa da la 6 September 1972 naŋ da e a London Borough of Hackney, te ko a Winston Elba, a Sierra Leonean dɔɔ naŋ tona a Ford Dagenham plant, ane Eve, a Ghanaian pɔge. O dɔgereba da kulee taa a Sierra Leone a da wa ta wagere kaŋa da leɛ gaa a London. Elba da baa la Hackney ane East Ham a da kyɛ a o yuori ŋmaa lɛ ka o da e "Idris" kyɛ da naŋ be sakuuri na da be Canning Town, be ka o da piili neŋ a acting.
Elba soŋɛɛ a stage ane o vuo. o da nyɛ enfuoni daa foto kaŋa kyaare a deɛnoo zie, o da gaa pɔgɛɛ a tontona dɛndɛŋ soba. A 1986, o da maŋ piili sona la DJ business; yuoni poɔ, o da piili la o meŋɛ DJ company toma ne o zɔmenne mine.
Toma
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]1994–2004: Early roles and The Wire
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Elba's sinii dɛndɛŋ soba o na da maale da kyaare la Crimewatch murder reconstructions, ane a 1994, o da saaŋ la BBC children's drama na e The Boot Street Band. A 1995, o da maale la a sinii kaŋa yuori na e Bramwell, a medical drama a 1890s England. Aepisode of series 1, o da e la deɛndeɛkaraa, na e African petty naŋnyige yuri na di Charlie Carter, pɔge na da kpi yi bie dɔgebo wagere kyɛ da maale kaa lɛnɛɛ o na naŋ maale kaa o bipaala na da e pɔgelee.
Production company
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Elba da taa la toma ne Apple ka o da maale yelzu soŋ na da kyaare Green Door Pictures production company. A February 2021, yele mine da yi la ka a companies ko Elba ane a o pɔge, Sabrina Dhowre, naŋ maala la Afrofuturist adult animated sci-fi series, tentatively yelzu na e Dantai, kyaare Crunchyroll, na da e wagere na a biotech na da "created an ever-widening gap between the haves and have-nots." A April 2021 peɛroo neŋ a Den of Geek, o da yeli ka a yelnimizie da la "mainly the brainchild" kyaare a o pɔge, o na da yeli ka o da e la "super geek when it comes to anime". A June 2024, Elba da piilee production company paala na e 22Summers neŋ former Pulse & BBC exec Diene Petterle. A August 2024, Elba da nyɛ sagedeebo kyaare a Tanzanian government ka ba maale a film studio na da e Zanzibar. A September 2024, Elba da paale la a Things Fall Apart a da e actor ane executive producer.
A January 2025, Idris Elba premiered a documentary kyaare a rampant knife ane gang-related crimes na da be United Kingdom.
Other ventures
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Music
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Elban da saa la music videos ko Fat Joe (2002), Angie Stone (2004) ane rapper Giggs (2010). A 2006, da maale la a four-song EP Big Man kyaare Hevlar Records. O da maale la a Jay-Z's album American Gangster (2007). A DJed na be a 2007 NBA All-Star parties a Venetian ane Ice House Lounge na be Las Vegas. A July 2009, Elba da la a DJ for BET's current series Rising Icons. o da tere la noɔre kyaare a o yiele yeni na ŋmeɛbo "Please Be True". A August 2009 yele kyaare a Essence, o da yelee a o yiele paale na da e boma ayoɔbo yelzuri EP as Kings Among Kings. O da iree a o EP High Class Problems Vol. 1 na be United Kingdom a February 2010, for which he has won many prizes, including a Billboard Music Awards nomination.
Kickboxing
[maaleŋ | Maale eŋ yizie][edit source]
Discovery Channel produced a documentary, Idris Elba: Fighter, chronicling Elba's twelve-month kickboxing and mixed martial arts training under Muay Thai coach Kieran Keddle, culminating in Elba's first professional kickboxing fight—and win—against Lionel Graves, a younger, more experienced Dutch opponent, at London's York Hall.
Date | Result | Opponent | Event | Location | Method | Round | Time | Record |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
28 August 2016 | Win | Lionel Graves | Road to Glory UK | London, United Kingdom | TKO | 1 | N/A | 1–0 |
Motorsport
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]A 11 February 2025, yeluu da wuli ka Elba da de la libie eŋ Kiro Race Co, kpaaroŋ na da paale a kyakya na e FIA Formula E World Championship.
Meŋɛ Nyɔvooroŋ
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Marriages and family
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Elba da kulee Danish stylist Hanne "Kim" Nørgaard yi 1999 ka ba da bare taa 2003. O da la kulee American real estate lawyer Sonya Nicole Hamlin ka ba da maale kyue anaare a 2006.
Po-boɔbo
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Elba da yeli ka o da e la spiritual kye ba e religious. O da soŋ la kɔɔre a o local football team Arsenal FC. A January 2025, o da terɛɛ noɔre ka o da ba la ɔɔrɔ nɛne te ta kyue ata mine.
Discography
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]Albums
- 2015: Murdah Loves John (The John Luther Character Album)
Extended plays
- 2006: Big Man
- 2009: Kings Among Kings
- 2010: High Class Problems Vol. 1
- 2014: Idris Elba Presents Mi Mandela
- 2022: Cordi Elba (with Lime Cordiale)
- 2023: The Phantom Files (From Cyberpunk 2077)
Singles
Title | Year | Album |
---|---|---|
"Pushing On"
(as IDRIS with Kathy Brown) |
2024 | Non-album singles |
"Shake Body"
(as IDRIS, with Shermanology) |
- 2023: "We Run the Area" (with Toddla T, General Levy and Naomi Cowan)
- 2023: "Most Wanted" (with Djibril Cissé)
- 2024: "Knives Down" (with DB Maz)
Remixes
- "Trust in Me"
- "The Bare Necessities"
Mixtapes
- 2011: Merry DriisMas Holiday Mixtape
- 2024: Essential Mix
Other appearances
- 2019: "Even If I Die (Hobbs & Shaw)" on the soundtrack to the Fast & Furious spin-off film Hobbs & Shaw, featuring Cypress Hill; the remix version features Hybrid.
- 2019: "London Boy" by Taylor Swift — The intro of the song samples a snippet from an interview by Elba.
- 2019: "Party & BullShit" by Sarkodie – He was featured in the song.
- 2020: "Fear or Faith Pt. 2" by Future Utopia from the album 12 Questions.
- 2021: "Long Tailed Winter Bird (Idris Elba Remix)" by Paul McCartney from the album McCartney III Imagined.
Featured singles
Title | Year | Peak chart positions | Certifications | Album | |
---|---|---|---|---|---|
UK | AUS | ||||
"Dance Off"
(Macklemore & Ryan Lewis featuring Idris Elba and Anderson .Paak) |
2016 | — | 7 |
|
This Unruly Mess I've Made |
"Boasty"
(Wiley, Stefflon Don and Sean Paul featuring Idris Elba) |
2019 | 11 | — |
|
Non-album singles |
"Come Alive"
(Wrenne featuring Idris Elba) |
— | — | |||
"New Breed"
(James BKS featuring Q-Tip, Idris Elba and Little Simz) |
— | — | |||
"Apple Crumble"
(with Lime Cordiale) |
2021 | — | — | Cordi Elba | |
"What's Not to Like"
(with Lime Cordiale) |
— | — | |||
"Holy Moley"
(with Lime Cordiale) |
2022 | — | — | ||
"Unnecessary Things"
(with Lime Cordiale) |
— | — | |||
"Vroom"
(The FaNaTIX featuring Idris Elba, Lil Tjay, Davido, Koffee & Moelogo) |
— | — | Find Your Line – Official Music from Gran Turismo 7 | ||
"—" denotes a recording that did not chart or was not released in that territory. |
Ziiri mine sommo
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]- Idris Elba at IMDb
Sommo Yizie
[maaleŋ | Maale eŋ yizie]- ↑ https://web.archive.org/web/20160426115530/http://time.com/4299764/idris-elba-2016-time-100/
- ↑ https://variety.com/2014/tv/news/emmy-nominations-2014-list-emmys-nominees-1201260236/
- ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/8237924.stm
- ↑ https://www.princes-trust.org.uk/about-the-trust/celebrity-ambassadors/goodwill-ambassadors/idris-elba
- ↑ https://www.princes-trust.org.uk/about-the-trust/celebrity-ambassadors/goodwill-ambassadors/idris-elba
- ↑ https://web.archive.org/web/20170807130021/http://www.esquire.co.uk/culture/news/a5110/idris-elba-interview-the-hustler/